تمرین سیویکم: برای خودکاوی
خودکاوی تمرینی است برای بررسی افکار، احساسات، ارزشها، باورها، هویت، پیشینه، دیدگاهها و عواطفِ خود با هدف درکِ بهتر خود.
از طریق تمرین خودکاوی نگاهی به افکار، احساسات، رفتارها و انگیزههای خود میاندازیم و دلیل آنها را جویا میشویم. از خودمان میپرسیم من چه کسی هستم؟ چه چیزی من را هدایت میکند؟ چه چیزی را ارزشمند میدانم؟ آیا همه ظرفیتهای معنوی یا خردمندانه من تحقق یافته است؟
در واقع، خودکاوی میتواند ابزار قدرتمندی برای زندگی هدفمند باشد.
با این حال، افرادی زیادی بدون خودکاوی زندگی کرده و میکنند. آیا واقعاً ضروری است رنج و سختی این مسیر طولانی را به جان بخریم و با وجود گرفتاریها و مشغلههای بیپایان، برای خودکاوی نیز در زندگیمان جا باز کرده و هر روز زمانی را صرف دروننگری و خود اندیشی کنیم.
آیا واقعاً، درک کردن و شناختن عمیقتر خودمان مشکلی را حل میکند و میتواند تغییری را به وجود بیاورد؟
برای یافتن پاسخ این سؤالات، خودمان باید قدم در راه بگذاریم.
خودکاوی یک فرایند است. یک مسیر. یک سفر شخصی. سفری که ارزش امتحان کردن را دارد و تا خودمان امتحانش نکنیم نمیتوانیم تأثیرات شگفتانگیز آن را حس و درک کنیم.
آنچه باید در آغاز سفرمان درباره خودکاوی بدانیم
خودکاوی درباره درکِ بهتر و عمیقتر ویژگیهای منحصر به فرد ماست. آنچه به شکلی منحصر به فرد از ما، ما میسازد.
خودکاوی به ما کمک میکند خودمان را همانگونه که هستیم درک کنیم و بپذیریم و علتِ کارهایی را که انجام میدهیم بفهمیم. در حقیقت، نتیجه خودکاوی میتواند افزایش عزتنفس و بهبود روابط ما باشد.
علاوه بر این، خودکاوی خودآگاهی ما را افزایش میدهد و این توانایی را در درون ما ایجاد میکند که خودمان را صادقانه ارزیابی کنیم، جایگاه درست خودمان را در زندگی به رسمیت بشناسیم و احساس کنیم به جایی که در آن هستیم تعلق داریم و ما نیز مانند بقیه شایسته دیده و شنیده شدن هستیم.
هنگامیکه متوجه علتِ احساسات خودتان شدید، بهتر میتوانید نیازها و احساسات خودتان را به دیگران منتقل کنید و همین باعث تقویت روابط شما و حفظ حریم شخصیتان میشود.
راهی برای خودکاوی
هر فکر، تعامل یا تجربهای میتواند فرصتی برای خودکاوی باشد.
اگر به دنبال راهی برای خودکاوی هستیم میتوانیم تمرینات CBT را امتحان کنیم. درمان شناختی رفتاری (CBT) بر این ایده متمرکز است که بسیاری از مشکلات ما از الگوهای فکری ناقص و معیوب ناشی میشود و ما میتوانیم یاد بگیریم که این الگوها را تغییر دهیم.
هدف CBT تغییر این الگوها از طریق یادگیری شناخت آنها، درک بهتر سرآغاز آنها و ارزیابی آنهاست. در اصل، بسیاری از تمرینات CBT بیشتر بر تجربیات فعلی ما تمرکز دارند و تمریناتی برای خودکاوی هستند.
چرا خودکاوی چالشبرانگیز است؟
افراد معمولاً با سه چالش اصلی برای خودکاوی مواجه میشوند:
- حواسپرتی
- فرسودگی و خستگی شدید
- تروما
ما به آسانی میتوانیم درگیر کار و تحصیل و زندگی دیگران شده و از خودمان غافل شویم. به بیان دیگر، به قدری محیط پیرامون ما شلوغ است که مجال نمیدهد به درون خودمان توجه کنیم و این کار را برای ما سخت و چالشبرانگیز میکند.
انجام تمرینات خودکاوی این فرصت را به ما میدهد تا برای لحظاتی از دنیای بیرون جدا شویم، کمی توقف کنیم و فقط آگاهانه در لحظه حال حضور داشته باشیم.
حتی میتوانیم خودکاوی را بخشی از روتین مراقبت از خود قرار دهیم.
ده دقیقه وقت بگذارید و به افکار خودتان گوش بدهید. در این ده دقیقه هیچ کار دیگری انجام ندهید. نخوابید. تلویزیون تماشا نکنید.
خودکاوی میتواند خسته کننده و طاقت فرسا باشد. مرور گذشته و یادآوری خاطرات دردناک، رویارویی با محدودیتهایمان یا روبرو شدن با مخاطراتِ گرفتن یک تصمیم دشوار ما را خسته و کلافه میکنند.
چطور خودکاوی را به تنهایی تمرین کنیم؟
برای خودکاوی مجبور نیستیم ساکت و در خود فرو رفته، بیحرکت در یکجا بنشینیم. روشهای عملی زیادی برای کسب آگاهی از خویشتن وجود دارد. این فعالیتها عبارتاند از:
خاطرهنویسی
نوشتن نامه برای قرار دادن در کپسول زمان. یکی از فعالیتهایی که به ما این امکان را میدهد تا برای خودکاوی وقت بگذاریم، آماده کردن کپسول زمان برای خودمان است. کپسول زمان بستهای است که در آن نامههایی را نگه میداریم که خطاب به نسخه آینده خودمان نوشتهایم. این بسته برای باز شدن در آینده طراحیشده است.
کمک گرفتن از یک دوست، مربی، مشاور یا درمانگر
سؤالاتی برای شناخت خود
چیزی که شناختن خودمان را سختتر میکند این است که نمیدانیم دقیقاً از کجا باید شروع کنیم.
یک راه آسان برای شروع این است که اغلب اوقات از خودمان بپرسیم «چرا؟»
میتوانیم با انتخابها و تصمیمهای روزانه شروع کنیم. برای مثال «چرا نان تست؟» «چرا مجله به جای کتاب؟» «چرا پیادهروی؟» به مرور زمان و به تدریج دامنه سؤالات خود را گسترش میدهیم.
در اینجا به چند نمونه از سؤالاتی که میتوانیم از خودمان بپرسیم اشاره شده است:
- از چه چيزِ خودت بيشتر خوشت میآید؟
- چیزی که همیشه برای تو مهم بوده چیست و چرا؟
- چه چیزی باعث میشود محبت دیگران را نسبت به خودت حس کنی و شاد باشی؟
- چه چیزی باعث ناراحتی تو میشود؟
- به چه کاری علاقه داری؟
- کجا بیشتر احساس امنیت میکنی؟
- کدام روش را برای مراقبت از خودت بیشتر دوست داری؟
یک راه آسان برای شروع تمرین خودکاوی این است که سؤالات بیشتری از خودتان بپرسید.
به یاد داشته باشید که خواندن مطلب کافی نیست. برای به دست آوردن بهترین نتایج، باید هر چیزی را که در این مطلب یاد میگیرید، به صورت عملی تمرین کنید. تمرین، بخش مهمی از یادگیری خودکاوی است. تمرین، بخش مهمی از یادگیری عشق به خود است.
منابع:
آخرین تمرینات