تمرین چهل و یکم: برای تغییر ذهنیت کمال گرایی

کمال گرایی در این باور ریشه دارد که میزان ارزش ما را دستاوردهایمان تعیین می‌کنند.

ترکیبی از این عوامل، باعث به وجود آمدن کمال گرایی می‌شوند:

• انتظارات بیش از حد و سخت‌گیرانه والدین
• والدین آسیب‌رسان، ایرادگیر و عیب‌جو
• تحسین و تمجید بیش از حد برای دستاوردهای شما
• عزت نفس پایین یا احساس بی‌کفایتی
• باور داشتن به اینکه ارزش شما بر اساس دستاوردهایتان مشخص می‌شود.
• تفکر سیاه و سفید
• تلاش برای اینکه احساس کنید همه چيز تحت کنترلِ شماست.
• انتظارات فرهنگی

بسیاری از افراد کمال گرا با انتظارات غیرواقعی از جانب والدین یا خودشان بزرگ شده‌اند.

کمال گرایی در بعضی از خانواده‌ها بار معنایی مثبتی دارد و مورد تأیید و تشویق قرار می‌گیرد. گاهی اوقات، «بی‌نقص بودن» استانداردی است که پدر و مادر دانسته یا ندانسته برای فرزندانشان تعیین می‌کنند.

در چنین خانواده‌هایی، کسی که اشتباه می‌کند به سختی مجازات می‌شود؛ این مجازات ممکن است شدید و حتی همراه با توهین و تحقیر یا تنبیه بدنی باشد. در واقع، پدر و مادر تلاش می‌کنند با گفتار یا در عمل به کودک بفهمانند که اشتباهات، به هیچ وجه پذیرفتنی و قابل تحمل نخواهد بود.

کودکان کم سن و سال تمایل زیادی به راضی کردن بزرگ‌ترها دارند، حتی بزرگ‌ترهایی که آسیب‌رسان هستند. کودکان در این سن، مهارت فکری یا تجربه کافی ندارند تا بدانید بزرگ‌ترها نیز گاهی اشتباه می‌کنند.

اگر به یک کودک گفته شود که او بازنده است، به اندازه کافی باهوش نیست، خیلی چاق است یا هیچ استعدادی ندارد، کودک این پیام را درونی می‌کند. کودک باور خواهد کرد که آنچه درباره‌اش گفته می‌شود درست است و سپس به یافتن شواهدی برای حمایت از این نظرات ادامه می‌دهد.

کمال گرایی زمانی تأیید و تشویق می‌شود که تلاش‌ها یا پیشرفت‌های کودکان مورد بی‌توجهی قرار می‌گیرد و آن‌ها فقط زمانی دیده و تحسین می‌شوند که دستاوردی داشته باشند.

زمانی که بی‌نقص بودن، راهی برای به دست آوردن پذیرش، عشق و تمجید می‌شود

تمایل داشتن به کامل و بی‌نقص بودن، می‌تواند روشی برای محافظت از خود در برابر محیط آشفته، غیرقابل پیش‌بینی یا ناامن خانه باشد.

کسب نمرات عالی یا پیروی از یک رژیم غذایی محدودشده، ممکن است حسِ کنترل و قابل پیش‌بینی بودن را ایجاد کند.

فرهنگ و رسانه‌ها نیز تأثیر زیادی بر کمال گرایی دارند.

اکثر رسانه‌ها استاندارهای تعریف شده‌ای را برای زیبایی ارائه می‌دهند؛ مدل‌هایی با قدهای بلند و بسیار لاغر و باریک. کودکان با این چشم انداز دست نیافتنی در مورد زیبایی بزرگ می‌شوند. این پیام‌ها همه جا ما را احاطه کرده‌اند و باعث می‌شوند به آسانی باور کنیم که اگر شبیه آن مدل‌ها نباشیم، به اندازه کافی زیبا یا خوب نیستیم.

برخی از فرهنگ‌ها، نهادها و سازمان‌ها مانند مدارس، ذهنیت کمال گرایی را ترویج می‌کنند.

در این شرایط، فقط خانواده یا والدین نیستند که باعث کمال گرایی فرزندان می‌شوند، بلکه یک سیستم بزرگ‌تر است که آموزش می‌دهد و تقویت می‌کند که معیار دقیقی از شایستگی و ارزشمندی وجود دارد و هر چیزی کمتر از آن، یک شکست یا نشانه عدم ارزشمندی و بی‌کفایتی محسوب می‌شود.

البته کمال گرایی همیشه از طرف دیگران به ما تحمیل نمی‌شود. گاهی برخی از ما، خودمان باعث و بانی کمال گرایی هستیم.

اگر هیچ کس ما را همان‌گونه که هستیم نپذیرد، ممکن است برای جلب توجه و ایجاد احساس ارزشمندی به موفقیت‌های بیشتر و کامل و بی‌نقص عمل کردن متوسل شویم.

اما حقیقت این است که …

شما فراتر از موفقیت‌ها و دستاوردهایتان هستید. آنچه به دست می‌آورید یا انجام می‌دهید، ارزشِ شما را تعیین نمی‌کند. شما هنوز هم منحصر به فرد و با ارزش هستید، حتی اگر ناکامل باشید.

به یاد داشته باشید که خواندن مطلب کافی نیست. برای به دست آوردن بهترین نتایج، باید هر چیزی را که در این مطلب یاد می‌گیرید، به صورت عملی تمرین کنید. تمرین، بخش مهمی از یادگیری تغییر ذهنیت کمال گرایی است. تمرین، بخش مهمی از یادگیری عشق به خود است.

منبع: 

?What Causes Perfectionism