تمرین بیست و پنجم: برای خودآگاهی
خودآگاهی توانایی شناسایی و مرتبط پنداشتن هیجانات، افکار، ارزش‌ها، باورها و رفتارهای ماست. این می‌تواند به ما کمک کند ثابت قدم بمانیم و روی آنچه واقعاً مهم است کار و تمرکز کنیم.
با تکیه بر خودآگاهی می‌توانیم بفهمیم چطور این افکار، احساسات و اعمال، بر سلامت و احساسِ شادمانی، بهزیستی و رضایت خاطر ما و اطرافیانمان تأثیر می‌گذارد.
توسعه مهارت خودآگاهی در هر سنی امکان‌پذیر است و می‌توانیم با درخواست بازخورد از دیگران و گفتگوی روزانه با خودمان با هدفِ یافتن اطلاعات جدید، شروع کنیم.
خودآگاهی این امکان را به ما می‌دهد تا به خودمان توجه کنیم، نسبت به خودمان آگاه شویم، اعتمادبه‌نفس بیشتری داشته باشیم، خودمان را بیشتر بپذیریم و هنگام تعامل با دیگران استرس کمتری را تجربه کنیم.
وقتی به خودمان نگاه می‌کنیم و می‌توانیم احساسات، باورهای اصلی، افکار ویژگی‌ها ازجمله نقاط ضعف و قوت را تشخیص دهیم و به هم مرتبط کنیم، در حال تمرین خودآگاهی هستیم.
توجه و آگاهی از وجود خویش، در اوایل کودکی در ما شکل می‌گیرد چون شروع می‌کنیم خودمان را جدا از محیط بینیم و متوجه منحصربه‌فرد بودن خودمان می‌شویم. همان‌طور که بزرگ‌تر می‌شویم این توجه و آگاهی از وجود خویش، اغلب شامل یک آگاهی درونی درباره چیزهایی می‌شود که منحصراً از ما، ما می‌سازد؛ چیزهایی که ما را خشنود یا ناخشنود می‌کند، علایق و خواسته‌های قلبی ما و هدفِ ما.
اگرچه در این دوران امکان دارد فکر کنیم که نسبت به خودمان آگاه هستیم و خودمان را کاملاً می‌شناسیم، اما ممکن است همیشه این‌طور نباشد.
فواید خودآگاهی
افرادی که خودآگاهی بیشتری دارند بهتر می‌توانند خودشان را بپذیرند.
تمرین خودآگاهی و ذهن آگاهی موجب بهبود موارد زیر می‌شود:
- پذیرش خویشتن
- اعتمادبه‌نفس
- کنشگر و فعال بودن
- کاهش استرس مربوط به تعاملات اجتماعی
- بهبود رضایت شغلی و رفاه
- ارتباط بهتر با همکاران
تمرین خودآگاهی
ایده‌های زیادی برای تمرین خودآگاهی وجود دارد اما برای شروع می‌توانیم از این روش‌ها کمک بگیریم:
«چک-این روزانه» را امتحان کنیم. معمولاً افرادی که خودآگاهی بیشتری دارند لحظاتی کوتاه در روز را به تأمل درباره یک موضوع از نقطه نظر خود اختصاص می‌دهند. این‌ها لحظات کوتاهی از درون‌نگری (نگرش به اندیشه‌ها و احساسات درونی خود) است که به آن‌ها کمک می‌کند هر روز بیشتر درباره خودشان بیاموزند. لازم نیست ساعت‌های زیادی از زندگی‌مان را صرف درمان یا درون‌نگری کنیم تا به خودآگاهی بیشتری دست پیدا کنیم. فقط کافی است در پایان هر روز 2 تا 3 دقیقه وقت بگذاریم و این سؤالات را از خودمان بپرسیم:
– امروز چه کاری درست پيش رفت؟
– امروز چه کاری خیلی خوب پیش نرفت؟
– چطور فردا می‌توانم بهتر عمل کنم؟
سؤال آخر اهمیت زیادی دارد چراکه به ما کمک می‌کند از نشخوار فکری در مورد چیزهایی که خوب پیش نرفتند دوری کنیم و آینده‌نگر و عمل‌گرا بمانیم.
درخواست بازخورد از دیگران: یک روش شجاعانه و خلاقانه برای خودآگاهی، بازخورد گرفتن از خانواده، دوستان و همکاران است. در این روش، از شخصی که به صداقت او اطمینان داریم درخواست می‌کنیم تا نظر خودش را درباره رفتار ما بیان کند. این می‌تواند ترسناک به نظر برسد اما واقعیت این است که بدون دریافت بازخورد و نظراتِ قابل‌اعتماد دیگران، در دنیای خاص خودمان سیر می‌کنیم و از نحوه نشان دادن خودمان و تأثیرگذاری بر دیگران بی‌خبریم. ما در زندگی‌مان به حضور افرادی نیاز داریم که به راحتی به ما بازخورد می‌دهند؛ افرادی که مایل هستند رک و راست و به روشنی درباره رفتار ما صحبت کنند. هنگام نظرخواهی از دیگران باید مراقب باشیم حالت تدافعی نداشته باشیم و کلام او را قطع نکنیم. اگر می‌خواهیم خودآگاه‌تر باشیم، باید تواضع و فروتنی خودمان را افزایش دهیم.
به یاد داشته باشید که خواندن مطلب کافی نیست. برای به دست آوردن بهترین نتایج، باید هر چیزی را که در این مطلب یاد می‌گیرید، به صورت عملی تمرین کنید. تمرین، بخش مهمی از یادگیری خودآگاهی است. تمرین، بخش مهمی از یادگیری عشق به خود است.
منبع:
راهکارهای بیان شده در بخش تمرینات سایت میکروگام، در منابع مختلف از جمله Psychology Today، forbes، Psychcentral ، Inc ، sciencedirect و سایر منابع معتبر و به‌روز ارائه شده است.
لطفاً توجه داشته باشید: مطالب و تمرینات سایت میکروگام بر پایه علم و تجربیات شخصی و حرفه‌ای افراد متخصص نوشته شده است و برای افرادی مفید خواهد بود که می‌خواهند خودشان را بهتر بشناسند، با ارزش‌ها، باورها، خواسته‌ها و نیازهای خودشان بیشتر آشنا شوند و عشق ورزیدن به خودشان را تمرین کنند. این مطالب، حکم مشاوره تخصصی و درمان ندارد.
آخرین تمرینات